زبان سفید اصطلاحی است که برای توصیف هر ناحیه‌ای از زبان که پوششی به رنگ سفید مایل به خاکستری روی آن دارد استفاده می‌شود. این سفیدی ممکن است کل زبان را بپوشاند، یا تنها در یک قسمت از زبان به‌صورت نقطه یا تکه‌تکه ظاهر شود. اگر با این مشکل مواجه شد‌ه‌اید و نمی‌دانید علت آن چیست تا پایان این مطلب از دیجی‌کالا مگ همراه ما بمانید تا علت سفیدی زبان و راهکارهای درمان آن را به شما بگوییم.
علت سفیدی زبان چیست؟
علت سفیدی زبان و بوی بد دهان اغلب با بهداشت نامناسب دهان و دندان مرتبط است. سطح زبان برجستگی‌های ریزی به نام پاپیلا دارد. زمانی‌که این برجستگی‌ها متورم و ملتهب می‌شوند، باکتری‌ها، قارچ‌ها، غذا و سلول‌های مرده می‌توانند بین این پاپیلاهای بزرگ شده به دام بیفتند و باعث ایجاد لایه‌ای سفید روی زبان شوند.
شرایط زیر می‌توانند از عوامل اصلی سفیدی زبان باشند:
- مسواک نزدن و نکشیدن نخ دندان
- خشکی دهان
- نفس کشیدن از طریق دهان
- کم‌آبی بدن
- خوردن غذاهای نرم به‌طور مداوم
- تحریک زبان با جسم تیز مانند لبه‌های تیزِ دندان با ابزارهای زیبایی و درمانی دندان مثل ارتودنسی
- تب
- سیگار کشیدن یا مصرف تنباکو
- مصرف الکل
بیماری‌هایی که منجر به سفیدی زبان می‌شوند
چند بیماری با زبان سفید مرتبط است، از جمله:
- لکوپلاکیا: این بیماری باعث ایجاد لکه‌های سفید در داخل گونه‌ها، در امتداد لثه‌ها و گاهی اوقات روی زبان شما می‌شود. کشیدن سیگار، مصرف تنباکو و الکل از مهم‌ترین دلایل ابتلا به لکوپلاکیا است. لکه‌های سفید حاصل از این بیماری معمولا بی‌ضرر هستند. اما در موارد نادر، لکوپلاکیا می‌تواند به سرطان دهان تبدیل شود.
- لیکن پلان دهانی: در این بیماری، مشکل در سیستم ایمنی شما باعث ایجاد لکه‌های سفید در دهان و روی زبان شما می‌شود. همراه با سفید شدن زبان، لثه‌های شما نیز ممکن است درد داشته باشند. همچنین ممکن است در امتداد پوشش داخلی دهانتان زخم ایجاد شود.
- برفک دهان: این عفونت دهان ناشی از مخمر کاندیدا است. اگر مبتلا به دیابت، ضعف سیستم ایمنی ناشی از بیماری‌هایی مانند اچ‌آی‌وی یا ایدز، کمبود آهن یا ویتامین B، باشید یا اگر از دندان مصنوعی استفاده می‌کنید، احتمال این‌که به برفک دهان مبتلا شوید زیاد است.
- سیفلیس: این عفونت مقاربتی می‌تواند باعث ایجاد زخم در دهان شود. اگر سیفلیس درمان نشود، لکه‌های سفیدی به نام لکوپلاکیا سیفلیس می‌تواند روی زبان شما ایجاد شود.
علت تلخی دهان چیست؟ ۴ روش ساده برای جلوگیری از تلخ شدن دهان
پیشگیری از سفیدی زبان با رعایت چند نکته مهم
همیشه نمی‌توان از سفیدی زبان جلوگیری کرد. با این حال، چند کار وجود دارد که می‌توانید برای کاهش احتمال ابتلا به این بیماری انجام دهید. این راهکارها شامل موارد زیر می‌شود:
- استفاده از یک مسواک نرم
- استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید
- مسواک زدن دوبار در روز
- استفاده روزانه از دهانشویه فلوراید
- نخ دندان کشیدن حداقل یکبار در روز
- هر شش ماه یکبار مراجعه به پزشک برای معاینه دهان
- پرهیز از مصرف محصولات حاوی تنباکو و کاهش مصرف الکل
- داشتن رژیم غذایی متنوع حاوی میوه و سبزیجات
مشاهده همه
مشاهده همه
- ۱۹ ترفند خانگی موثر برای برطرف کردن بوی بد دهان
برای درمان سفیدی زبان چه کاری انجام دهیم؟
سفیدی زبان در اغلب مواقع نیازی به درمان ندارد و خود به خود برطرف می‌شود. البته ممکن است بتوانید با مسواک زدن ملایم، لایه‌ی سفید را از روی زبان خود پاک کنید. همچنین نوشیدن زیاد آب هم می‌تواند به دفع باکتری‌ها و مواد زائد از دهان شما کمک کند.
اما اگر نیاز به درمان داشته باشید، درمانی که دریافت می‌کنید به نوع بیماری که باعث سفید شدن زبان شما شده است بستگی دارد.
- لکوپلاکیا نیازی به درمان ندارد. با این حال، باید برای معاینات منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا مطمئن شوید که وضعیت بدتر نمی‌شود. همچنین برای از بین بردن لکه‌های سفید، سیگار کشیدن و مصرف تنباکو را متوقف کنید و میزان الکلی که می‌نوشید را کاهش دهید.
- لیکن پلان دهانی نیز احتیاجی به درمان ندارد. اگر وضعیت شما بغرنج باشد، ممکن است پزشک یک اسپری استروئیدی یا دهانشویه‌ای که از قرص‌های استروئیدی حل شده در آب ساخته شده است، برایتان تجویز کند.
- برفک دهان با داروهای ضد قارچ درمان می‌شود. این دارو به اشکال مختلف ژل، شوینده‌ی دهان مایع و قرص وجود دارد.
- سیفلیس با یک دوز پنی سیلین درمان می شود. این آنتی‌بیوتیک باکتری‌های عامل سیفلیس را از بین می‌برد. اگر بیش از یک سال به سیفلیس مبتلا هستید، ممکن است نیاز به مصرف بیش از یک دوز آنتی بیوتیک داشته باشید.
مشاهده همه
- ۱۱ توصیه‌ی ساده و کاربردی برای درمان سوختگی زبان
علت سفیدی زبان نوزاد
سفیدی زبان در میان نوزادان امری نسبتاً رایج است. بیشتر اوقات، علت این سفیدی، باقی ماندن شیر روی زبان است. نوزادان نسبت به بچه‌های بزرگتر بزاق کمتری تولید می‌کنند، کم بودن بزاق دهانشان باعث می‌شود که ذرات شیر روی زبانشان باقی بماند و ظاهری سفید رنگ به آن ببخشد.
اما در برخی موارد علت سفیدی زبان نوزادان ممکن است ناشی از ابتلا به برفک دهان و عفونت‌های قارچی باشد. در این شرایط معمولا لکه‌های سفید شبیه به پنیر روی زبان ایجاد می‌شود که پاک نمی‌شوند و گاهی اوقات این لکه‌ها در دهان، لثه و سقف دهان نیز وجود دارند.
از آنجایی که نوزادان دارای سیستم ایمنی نابالغ هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت‌های قارچی و باکتریایی دارند.
علت سفیدی زبان در طب سنتی
از نگاه طب سنتی، سفیدی زبان یکی از مهم‌ترین نشانه‌های بلغمی بودن مزاج است. بلغم یکی از چهار مزاج اصلی در بدن است که به سردی و تری شهرت دارد. افزایش بلغم در بدن می‌تواند منجر به طیف وسیعی از علائم شود که سفیدی زبان تنها یکی از آن‌هاست.
به‌طور خلاصه
اصلی‌ترین علت سفیدی زبان، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است که منجر به تجمع باکتری‌ها در دهان می‌شود. علاوه‌بر این بیماری‌هایی مانند لکوپلاکیا، لیکن پلان دهانی، برفک دهان و سیفلیس و یا مصرف برخی مواد مانند سیگار و الکل نیز می‌توانند منجر به سفیدی زبان شوند.
خوشبختانه این مشکل در اغلب موارد با مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و مراجعه مرتب به دندانپزشک قابل پیشگیری و بهبود است. اما از آنجایی‌که در برخی موارد، سفیدی زبان می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر باشد. توصیه می‌شود که در صورت مشاهده‌ی طولانی‌مدت این مشکل، به پزشک مراجعه کنید.
منبع: healthline.com