پلتفرم‌های پخش آنلاین یا سرویس‌های استریم قواعد و چشم‌انداز سینما و تلویزیون را به‌کل تغییر داده‌اند. حالا فیلم‌ها بستر و فضای دیگری برای نمایش دارند که در برابر سالن‌های سینما قد علم کرده‌اند. این به سینما ضربه وارد کرده و در عین حال، مزایایی داشته. هم یک منبع درآمد دیگر در واقع بازار دیگری را برای اهالی سینما به وجود آورده، هم با کاهش سینماروها درآمد سالن‌های سینما را کم کرده است. سینماروها و سینمادوستان واقعی همچنان سالن سینما را برای تماشای فیلم ترجیح می‌دهند. اما بالا رفتن هزینه‌ها باعث شده است مخاطبان معمولی‌تر سینما ماندن در خانه و تماشای فیلم‌های موجود در پلتفرم‌های پخش آنلاین را به رفتن به سالن‌های سینما در مجتمع‌های تفریحی تجاری چندمنظوره ترجیح بدهند. این شاید به لحاظ اقتصادی به نفع مردم و بخشی از اهالی سینما باشد اما یک معضل دیگر را هم به وجود می‌آورد که بیشتر آسیب فرهنگی به همراه دارد و آن تغییر معیار موفقیت در پلتفرم‌های پخش آنلاین است.
به عنوان مثال، این روزها از معیار فرنچایزها یا اسامی شناخته‌شده و از پیش امتحان‌پس‌داده به عنوان یک تاکتیک اصلی بازاریابی برای جذب مخاطب به سالن‌های سینما استفاده می‌شود. تعداد فیلم‌هایی که می‌توانند صرفاً با عنوان و شهرت خودشان مخاطب را به خود جذب کنند، از همیشه کمتر شده است. اما نام یک بازیگر درجه‌یک یا پرفورمری محبوب تقریباً همیشه می‌تواند موفقیت یک فیلم را در لحظه تضمین کند. با اینکه در گیشه اصلاً نام بازیگر دیگر ضامن موفقیت یک فیلم نیست. پخش آنلاین از بازدید چند باره یک مجتمع فرهنگی چندمنظوره در یک ماه آسان، راحت و ارزان‌تر است. در نتیجه، بسیاری از استودیوهای فیلمسازی، طبعاً آن‌ها که بیشتر به فکر سود هستند تا خلق اثری ارزنده، ترجیح می‌دهند در بستر پلتفرم‌های پخش آنلاین روی یک برند یا نام شناخته‌شده سرمایه‌گذاری کنند تا در دنیای پرمخاطره‌تر اکران در سالن‌های سینما.
- خطر پلتفرم‌های پخش آنلاین برای سینما؛ آینده هالیوود در خطر است
فیلم محصول ۲۰۲۴ «اطلس» با حضور جنیفر لوپز در سرویس استریم هفتاد و یک کشور دنیا در صدر است
مثلاً جنیفر لوپز را در نظر بگیرید. فیلم محصول ۲۰۱۹ «شیادان» (Hustlers) تنها فیلم خوب و موفق او در کل قرن بیست و یکم است که اکران عمومی داشته است. بسیاری از فیلم‌های این بازیگر شکست خورده‌اند. همین باعث شده است که او توجه خود را به فیلم‌هایی که فقط از پلتفرم‌های پخش آنلاین به نمایش در می‌آیند، معطوف کند. چراکه حالا این پلتفرم‌ها هستند که به معیار موفقیت تبدیل شده‌اند. فیلم کمدی عاشقانه بی‌مزه «با من ازدواج کن» (Marry Me) به طور همزمان هم اکران عمومی داشت و هم از پلتفرم پیکاک به نمایش درآمد؛ در پیکاک به پربیننده‌ترین اکران در تاریخ این پلتفرم تبدیل شد.
یک فیلم عروسی‌محور دیگر جنیفر لوپز به نام «ازدواج ناگزیر» (Shotgun Wedding) سال ۲۰۲۲ از سینماها بیرون کشیده شد و به پلتفرم پرایم ویدیو فرستاده شد. آنجا به خاطر بیننده زیادی که داشت خیلی سریع به یک گزینه واجب التماشا تبدیل و باعث افزایش نه درصدی بینندگان پیکاک در ماه اول پخش شد. فیلم محصول سال ۲۰۲۳ «مادر» (The Mother) لوپز در حال حاضر ششمین فیلم اورجینال پربیننده در تاریخ نتفلیکس است و تازه‌ترین فیلم این بازیگر خواننده، «اطلس» (Atlas) در ۷۱ کشور در سراسر جهان رتبه اول را در پلتفرم‌های پخش آنلاین کسب کرده است. لوپز یک مستند هم این میان درباره خودش ساخته و از آمازون پرایم منتشر کرده است.
تمام این فیلم‌ها به یک اندازه فراموش‌شدنی هستند، اما نشان می‌دهند که چگونه تنها حضور یک ستاره جهانی در یک فیلم یا سریال می‌تواند ساده‌ترین راه برای تضمین موفقیت آن در پلتفرم‌های پخش آنلاین باشد. در مقاطع مختلف، سه مورد از فیلم‌های رایان رینولدز هم در فهرست ده فیلم پربیننده تاریخ نتفلیکس قرار گرفت، اما سؤالی که باید مطرح کرد این است؛ کدام یک از فیلم‌های رینولدز مثل «شش زیرزمینی» (۶ Underground) ساخته مایکل بی، «پروژه آدام» (The Adam Project) به کارگردانی شان لوی و «اعلان قرمز» (Red Notice) راسان مارشال تربر چه تأثیر و ردپای فرهنگی از خود بر جای گذاشته‌اند؟ از نظر کوئنتین تارانتیتو هیچ. یا دواین جانسون که در «اعلان قرمز» با رینولدز هم‌بازی بود، بازی او در فیلم پربیننده «آدام سیاه» (Black Adam) آن‌قدر ضعیف بود که بلافاصله از جهان انیمیشن و لایو اکشن دی‌سی بیرون انداخته شد. بدون شک تصادفی نیست که فیلم بعدی او «ماشین کوبنده» (The Smashing Machine) که سال ۲۰۲۵ اکران می‌شود، اولین نقش درام او خواهد بود. امروز پولسازی این بازیگر دیگر زیر سؤال رفته است.
- بهترین پلتفرم پخش آنلاین فیلم و سریال کدام است؟
«فیوریوسا» در ادامه شکست تجاری فیلم‌های غیرمارولی کریس همسورث در گیشه عملکرد خوبی نداشت
شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد رایان گاسلینگ باعث موفقیت یک فیلم در گیشه نمی‌شود. اما فیلم «مرد خاکستری» (The Gray Man) یکی از پربازدیدترین فیلم‌های پلتفرم‌های پخش آنلاین است. میلی بابی براون پس از نقش‌آفرینی در سریال «چیزهای عجیب» (Stranger Things) حالا یکی از جواهرات نتفلیکس در نظر گرفته می‌شود. با دو فیلم «انولا هولمز» (Enola Holmes) و «دوشیزه» (Damsel) یکی معمایی دیگری فانتزی که هر دو در مقطعی در فهرست ده فیلم پربیننده سرویس استریم حضور داشته‌اند. البته او تا به حال فقط در دو فیلم حضور داشته که به روی پرده رفته‌اند، و هر دوی آن‌ها دنباله‌های «گودزیلا» بوده‌اند، بنابراین هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که ثابت کند آیا جذابیت او از صفحه کوچک نمایش فراتر می‌رود یا نه.
پیش‌درآمد مجموعه «مکس دیوانه» (Mad Max)، «فیوریوسا» (Furiosa) در ادامه شکست‌های تجاری فیلم‌های غیرمارولی کریس همسورث، تازه‌ترین شکست در گیشه را رقم زده است. با این حال فیلم «استخراج» (Extraction) این بازیگر و دنباله‌اش جزو محبوب‌ترین تولیدات داخلی نتفلیکس هستند. آدام سندلر تقریباً هر بار فیلمی از کمپانی هپی مدیسون خودش به نمایش درمی‌آید، در سروس پخش آنلاین موفق عمل می‌کرده است. اما تقریباً یک دهه از حضور این بازیگر در یکی از تولیدات این کمپانی که رنگ سالن سینما را به خود دیده می‌گذرد. بنابراین، هیچ راهی وجود ندارد که بدانیم با فاصله زمانی نزدیک به سی ساله از موفقیت او، همچنان در پخش آنلاین هم موفق عمل خواهد کرد یا نه.
یعضی پلتفرم‌های پخش آنلاین دوست دارند ساعت‌های تماشا، مجموع ساعت‌های تماشا، الگوریتم‌ها و اکران‌های تعطیلات آخر هفته را هر زمان که مناسب دیدند جار بزنند، اما این دستاوری پوچ است. یک ستاره سینما را بردارید، آن را در یک ژانر پرطرفدار بگذارید، خب قطعاً موفق می‌شوید؛ در حالی که این معیار قابل اندازه‌گیری نیست. همچنان روش قدیمی برای تعیین اینکه کدام ستاره‌ها بیشتر می‌درخشند، همان روش کلاسیک و بی حرف پس و پیش فروش بلیت است، نه پول اشتراک ماهانه که خانواده‌ها برای دسترسی به پلتفرم‌های پخش آنلاین پرداخت می‌کنند.
منبع: faroutmagazine